Tekerlekli sandalye kullanıcısı değilseniz eğer tekerlekli sandalye kullanıcılarının yaşadığı zorlukları karşılaştıkları engelleri anlamanız oldukça zordur. Tekerlekli sandalye kullanıcısı iseniz her zaman sıra dışı ve öngörülemeyen bir sabra sahip olmanız ve hazırlıklı olmanız gerekir.
Tekerlekli sandalyedeki insanlar açıkçası başkalarının endişelenmeyecekleri çok çeşitli engellere sahiptir. Tekerlekli sandalye kullanmıyor iseniz neler öğreneceğinizi unutmayın ve tekerlekli sandalye kullananlara herkes gibi davranmalıyız.
Aşağıdaki 19 madde ile her zaman baş etmek zorunda kalan tekerlekli sandalye kullanıcılarını derinden anlamalıyız.
.jpg)
1. Tekerlekli Sandalyenin Dikkat Çekmesi
Halka açık alanlarda tekerlekli sandalye kullananlar, herkes gibi yabancılarla karşılaşırlar. Ne yazık ki çoğu insan, içinde oturan kişi yerine sadece tekerlekli sandalye görür. Bir tekerlekli sandalye kullanıcısı tüm odaklanmayı durduran tekerlekli sandalye yerine, insanların dikkatini çekmeye çalışırken kendilerini bulabilirler.
.jpg)
2. Tekerlekli Sandalyenin Devrilme Stresi
Tekerlekli sandalye kullananların her yerde genel olarak yaşadığı yaygın bir sorundur. 1,3 cm’i geçecek bir taş ya da çıkıntı yani kot farkı tekerlekli sandalyeyi kolayca ve hızlı bir şekilde devirebileceğini ve kullanıcının yere düşebileceğini yaygın olarak bilinmesi gerekir. Kot farkının insan hayatındaki yeri ve önemi büyüktür. Kimsenin dikkate almadığı kot farkları hareket kısıtlılığı yaşayan bireyler için hayati öneme sahiptir.
.jpg)
3. Bakım / Onarım / Arıza
İster bir dairede yaşayın ister birinci katın üzerindeki herhangi bir katta çalışın, her nerede olursanız olun dikey dolaşımda asansör gibi dikey dolaşımı sağlayacak donatıların çalışmama gerçeği büyük stres yaratır. Bir tekerlekli sandalye kullanıcısı için biri sizi merdivenlerden aşağı ya da yukarı inip çıkmanıza ve tekerlekli sandalyenizi yanınıza almanıza yardımcı olmaya istekli olmadıkça mahsur kaldınız demektir.
.jpg)
4. Bağırarak Dikkat Çekmek
Tekerlekli sandalye kullananlar, kullanıcı olmayanlara göre göz seviyesi düşük olduğundan dikkat çekmek için sık sık bağırmaları gerekir. Mağazalarda, marketlerde, toplu taşıma araçlarında, duraklarda ve çevredeki her halka açık yerde olabilir. İnsanların sizi hiç görmediğini ve bu durumda yaşanabilecek yaralanma ihtimalinin yüksek olduğu görülmektedir.
5. Yanlış Sorular İle Başa Çıkmak
Doğuştan ya da sonradan yaşanan bazı nedenlerden dolayı tekerlekli sandalye kullananlara “İşin Var mı?” “Araba kullanabilirmisin?” “Yüzebilirmisin?” “Evlimisin?” “Eşinde engelli mi?” “Hiç kalkamıyormusun?” “Ayaklarını hissetmiyormusun?” gibi garip ve saçma sorular ile karşı karşıya kalınmaktadır. Bu durumlarda merakınızın sizi küstah olmanıza sevk etmesin çünkü hareket kısıtlılığı fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik açıdan kolay değildir.
6. İhtiyaç Olmadan Muhtaç Olduğunuzun Düşünülmesi
Bu durum genellikle hiç tanımadığınız yabancıların varlığında ortaya çıkar. İnsanlar kibarca yardım teklifinde bulunabilirler. “Teşekkürler” “İhtiyacım yok” “Ben iyiyim” cevabını aldıktan sonra ısrarcı tavırlardan vazgeçilmelidir. Tüm tekerlekli sandalye kullananlar sürekli bir yardıma ihtiyaç duymazlar veya hasta olmazlar sadece hayatlarını herkes gibi yaşamaya çalışırlar.
7. Sabırlı Olmak
Sabır; her tekerlekli sandalye kullanıcısının değil, herkesin bir noktada veya başka bir yerde bulunmaya zorlandığı bir tutumdur. İnsanlar, sevdikleriniz bile gerçekten sinirlerinize dokunan bazı şeyler söyleyebilir veya yapabilirler. İyi niyetli ve hayatınızı nasıl yaşayacağınız hakkında daha fazla şey öğrenmeye çalışan insanlara sabrınız, tekerlekli sandalye kullananlara yıllar boyu yarar sağlar.
8.Başkalarının Bakışları İle Rahatsız Olmak
Tekerlekli sandalye kullanıcıları, toplum içerisinde genelde dikkat çeker ve çok sayıda bakışlara maruz kalır. Halbuki tekerlekli sandalye kullanıcıları sadece hayatlarını ve günlük programlarını sürdürmeye çalışırlar. Boyut ve yükseklik farklılıkları yaşandığı için yukarıdan gelen bakışlar zaman zaman rahatsız edebilir. Kişisel eşyalar için sadece alışveriş yapmaya çalışırken bakıyor olmanız ciddi anlamda rahatsız edebilir.
9. Engelli Otopark Sorunları
Engelli otoparkı, engelli bireylerin kullanımı için yeterli seviyeye gelememiştir. Otoparkların konumlandırılan yerlerin standartlara uygun yer / alan bırakılmaması, engelsiz bireylerin engelli otoparklarını gasp etmesi, transfer alanlarının bırakılmaması gibi ciddi zorluklar yaşanmaktadır. Tüm bu sorunlardan dolayı tekerlekli sandalye kullanıcıları evlerinden çıkmak, seyahat etmek, sosyal ortamlara katılmayı tercih etmemektedirler.
10.Araçların Hasar Görmesi
Tekerlekli sandalyeyi kaldırmak her zaman kolay değildir ve oldukça güç olabilir. Tekerlekli sandalye arabadaki boyayı kaldırabilir çünkü sandalyenin yüklenip boşaltılan yerlerde araçlarda çizik ya da ufak tefek hasarlar olabilir.
11.Tekerlekli Sandalyeyi Araçlara Yüklemek
Tekerlekli sandalye kullanıcıları arasında bu konu çok konuşulmaktadır. Arabanız veya tekerlekli sandalyenin boyutu ne olursa olsun tekerlekli sandalyeyi araca mükemmel bir şekilde yerleştirmek her zaman zor görünmektedir. Ulaşımda erişilebilirliğin önemi çok büyük olmakla beraber bireylerin refah seviyesi ve konforunu da arttırmaktadır.
12. Toplu Taşımada Ulaşım
Halk otobüsleri ve toplu taşımalarda tekerlekli sandalye kullananlar için alanlar belirlenmelidir. Mevcut alanların standartlara uygun olup olmadığı tespit edilmelidir. Çünkü bırakılan alanlar sınırlı olması sebebi ile bebek arabalılar da park etmektedir. Tekerlekli sandalyeliler ve bebek arabalılar gibi toplumda çok fazla hareket kısıtlılığı yaşayan bireyler yaşamaktadır. Böylelikle erişilebilirliğin birey ve toplum için ne kadar önemli olduğu görülmektedir.
13. Toplu Taşıma Erişimi
-
Kroser Alçaltma / Yükseltme Sistemi
-
Asansör Sistemi
-
Güç Tahrikli Asansörler
-
Elle Çalıştırılan Asansörler
-
Rampa
-
Güç Tahrikli Rampalar
-
Elle Çalıştırılan Rampalar
Toplu taşımalarda kullanılan erişim sistem ve donatıları yukarıdaki gibidir. Bu donatı ve sistemlerin arızalanması sebebi ile kullanılmayacak olması kullanıcıların gününü gerçekten mahvedebilir, bütün programları iptal etmek zorunda bırakabilir. Bakım ve onarımlar düzenli yapılmalıdır ki hareket kısıtlılığı yaşayan bireyler mağduriyet yaşamasın.
14. Metroda Dikey Dolaşımın Olmaması
Dünyanın en büyük şehirlerinde bile bebek arabalılar, tekerlekli sandalye kullanıcıları gibi hareket kısıtlılığı yaşayan bireylerin dikey dolaşımı için asansörü olmayan metrolar bulunmaktadır. Dikey dolaşımın olmaması bireylerin sosyal hayatını gasp etmektedir. Sosyal devlet anlayışı ile herkes için tasarım yani evrensel tasarım vizyonumuz olmalıdır.
15. Aynaları Kullanamamak
Wc / Banyo gibi birçok alanda var olan aynalar konumlandırma ve boyutlandırma sebebi ile tekerlekli sandalye kullanıcıları tarafından kullanılamamaktadır. Evrensel tasarım kılavuz olarak dikkate alınsa herkes tarafından kullanılan aynalar veya donatılar olacaktır.
16. WC / Banyolara Giriş – Çıkış Zorlukları
Tekerlekli sandalye kullanıcıları için en büyük sorunlardan biri WC / Banyo gibi umumi ihtiyaç alanlarının erişime uygun olmamasıdır. Erişilebilirlik standartlarının uygun WC / Banyolar yok denecek kadar azdır. Her alanda engelli WC si görebilirsiniz. Fakat erişime kapalı tasarımlar ve uygulamalar tekerlekli sandalye kullanıcıları için bir kâbus olarak hayatlarında zorluktur. Engelli WC lerinin standart ve mevzuatlara uygun olarak tasarlanmalıdır. Mevcut yapıların ise kontrol edilecek erişilebilirliğe uygun olup olmadığı denetlenmelidir.
17. Yaralanmalara Maruz Kalınması
Tekerlekli sandalye kullanıcıları sıklıkla çarpmalardan dolayı yaralanmalar yaşarlar. Bu yaralanmaların en büyük sebebi manevra alanlarının erişilebilirliğin yetersiz oluşudur.
18. Kıyafetlerin Zarar Görmesi
En iyi ve en kaliteli malzeme bile tekerlekli sandalye kullananların gününe çok uzun süre dayanamayabilir. Genelde kıyafetler tekerleklere yakın erişim nedeni ile kirlenir. Giysiler ayrıca tekerlekli sandalyelerin hareketli parçaları ile sürekli temas etmesi nedeniyle yırtılmakta ve aşınmaktadır.
19. Ellerin Sık Sık Kirlenmesi
Manuel tekerlekli sandalye kullananlar gün boyunca tekerlekli sandalyelerini kullanmaktan genellikle kirli ellere sahip olabilirler. El dezenfektanı pek yardımcı olmayabilir. Çünkü tekerlekli sandalyeye tekrar dokunmadan önce ellerinin kuruması gerekir. Bu sebeple sıklıkla ellerini temizlemek için mendil taşımaktadır.
Etiketler